Onuitvoerbare verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering
Parallel aan de politieke discussie over de diarree aan onuitvoerbare wetgeving wordt door diezelfde politici het volgende laxeermiddel ontwikkeld, de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering.
Op 26 november hebben Minister Koolmees en staatssecretaris Vijlbrief de 6e voortgangsbrief over de maatregelen die in het Regeerakkoord zijn afgesproken op het gebied van werken als zelfstandige verstuurd. Met daarin een update over de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen en zzp'ers. Hieronder de integrale tekst, daaronder mijn commentaar.
'Arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen
In het pensioenakkoord is afgesproken dat er een wettelijke verzekeringsplicht
tegen het arbeidsongeschiktheidsrisico voor zelfstandigen komt. Een dergelijke
verzekeringsplicht draagt bij aan het bredere kabinetsstreven om niet de
instituties en kosten bepalend te laten zijn voor de vorm waarin arbeid wordt
aangeboden, maar de aard van het werk zelf. De sociale partners hebben – in
overleg met de zelfstandigenorganisaties FNV Zelfstandigen en PZO – in maart
over de vormgeving van de verzekeringsplicht het advies “Keuze voor zekerheid”
uitgebracht.11 Dit advies heeft het kabinet deze zomer van een reactie voorzien en
de adviezen van UWV en Belastingdienst daarbij gevoegd.12 Het kabinet is
voornemens het advies van de sociale partners over te nemen, maar heeft daarbij
aandacht gevraagd voor de uitvoerbaarheid van dat advies. Het kabinet werkt uit
hoe de door de Stichting van de Arbeid vormgegeven verzekeringsplicht op een
uitvoerbare, uitlegbare en betaalbare wijze kan plaatsvinden.
Er is een werkgroepverband gestart (met onder andere vertegenwoordiging van
UWV, de Belastingdienst en Verbond van Verzekeraars) met als doel het advies
van de Stichting uit te werken tot een uitvoerbare, uitlegbare en betaalbare
regeling. Een commissie met onder andere de sociale partners (FNV, CNV, VCP,
LTO en VNO-NCW) en zelfstandigenorganisaties (PZO, FNV Zelfstandigen)
begeleidt de uitwerking. Er wordt gestreefd naar een hoofdlijnenbrief aan het
einde van dit jaar.'
Ongeveer één miljoen zzp’ers en andere zelfstandig ondernemers worden straks verplicht verzekerd tegen inkomensverlies vanwege langdurige arbeidsongeschiktheid tenzij zij voor 3 maart 2020 een tenminste gelijkwaardige arbeidsongeschiktheidsverzekering hadden afgesloten.
Zowel het UWV als de Belastingdienst hebben al laten weten dat deze nieuwe regeling nauwelijks uitvoerbaar is. Het is toch de bedoeling dat het wetsvoorstel begin 2021 ter consultatie aan de markt wordt voorgelegd.
Opt-out
Tegen een forse premie worden kleine zelfstandigen straks verplicht verzekerd van een uitkering van 143% van het minimumloon bij arbeidsongeschiktheid. Deze premie moet lasten dekkend zijn en zal vermoedelijk steeds gebaseerd zijn op de instroom van arbeidsongeschikten in de voorliggende jaren. Echter de ‘gezonde’ zzp’ers zullen zich snel voor minder dan de halve premie bij de commerciële verzekeraars melden. Hierdoor zal de premie voor de achterblijvende groep minder gezonde zzp’ers snel stijgen, waardoor het nog verleidelijker wordt om over te stappen naar een commerciële verzekeraar.
Als echter het advies van de Stichting van de Arbeid d.d. 3 maart 2020 wordt opgevolgd is de opt-out datum (datum publicatie advies) nu al verstreken . Het is waarschijnlijk dat er een nieuwe opt-out mogelijkheid wordt gegeven.
Chaos
Het UWV gaat dan straks beoordelen of een al bestaande arbeidsongeschiktheidsverzekering minimaal gelijkwaardig is. Dit overbelaste UWV dat voor de coronacrisis al een achterstand had van ongeveer 100.000 medische keuringen en nu ook nog eens alle steunregelingen mag gaan toetsen. De achterstand wordt veroorzaakt door een gebrek aan keuringsartsen. Zijn die er straks dan wel?
Verder mag het UWV de re-integratie van arbeidsongeschikte zelfstandigen gaan uitvoeren. Dat lukt het UWV nu al jaren niet met de huidige WIA gerechtigde werknemers.
De verplicht verzekerde krijgt bij het UWV straks verschillende keuze-opties. Als deze volksaov straks voor zelfstandigen zonder personeel gaat gelden, wat gebeurt er dan als een zzp’er zijn eerste werknemer aanneemt? En weer ontslaat? Wordt de AOV dan geroyeerd en weer opnieuw afgesloten?
In 2021 wordt de het wetsvoorstel verplichte AOV ter consultatie voorgelegd. Dan begint het echte polderen en zullen verschillende politici hier nog wat aan willen schaven om te scoren bij hun achterban. Hier gaat het straks weer mis.
Daarna gaan zij ongetwijfeld weer verder met het debat over de uitvoerbaarheid van de gepolderde wetgeving...........
Wilfred Mooij ffp
AOVergelijken.nl