Ben ik verzekerd als ik van de dokter geen auto mag rijden?

De dokter zegt dat ik geen auto meer mag rijden. Ben ik dan mijn rijbewijs kwijt? Ben ik dan niet meer verzekerd als ik toch ga rijden? Deze veel gestelde vragen zijn niet eenvoudig te beantwoorden. Veel zieke mensen zijn meer dan voorheen afhankelijk van hun rijbewijs.

U bent onlangs onder narcose geweest, heeft hartklachten, bent suffig of ziet slecht. De dokter adviseert u om geen auto meer te rijden of verbiedt u dat zelfs. Heel irritant en soms ongeloofwaardig. Een relatie van Geijsel Kroon, zelf jurist, had ernstig hartfalen en was in afwachting van een defibrillator implantaat. Tot zijn stomme verbazing zei de cardioloog, niet voor, maar pas ná aanbreng van de defibrillator dat hij geen auto meer mocht rijden. En dan belt hij mij.

‘Mag ik niet autorijden?’ kan zowel straf- als civielrechtelijk benaderd worden.

Strafrechtelijk lijkt het ongeacht het advies van de dokter vrij eenvoudig.

Wegenverkeerwet Artikel 5: Het is een ieder verboden zich zodanig te gedragen dat gevaar op de weg wordt veroorzaakt of kan worden veroorzaakt of dat het verkeer op de weg wordt gehinderd of kan worden gehinderd.

Als je weet dat je lichamelijk zodanig beperkt bent dat je de vereiste handelingen van een goed bestuurder niet kunt verrichten en toch aan het verkeer deelneemt overtreed je artikel 5.

Maar kijk ook even naar artikel 130 van de Wegenverkeerswet;

Indien bij de bij algemene maatregel van bestuur aangewezen personen een vermoeden bestaat dat de houder van een rijbewijs niet langer beschikt over de rijvaardigheid dan wel over de lichamelijke of geestelijke geschiktheid, vereist voor het besturen van een of meer categorieën van motorrijtuigen waarvoor dat rijbewijs is afgegeven, doen zij daarvan zo spoedig mogelijk schriftelijk mededeling aan het CBR onder vermelding van de feiten en omstandigheden die aan het vermoeden ten grondslag liggen.

Deze wetsartikelen zijn tevens het bruggetje naar civiele aansprakelijkheid. Want als een rechter een bestuurder veroordeelt inzake artikel 5, cq. artikel 130 staat dus vast dat de bestuurder in strijd met de wet heeft gehandeld en dat is belangrijk bij een onrechtmatige daad.

Maar bij een verzekeraar daarentegen zijn vooral de polisvoorwaarden van belang. Er die kunnen nogal van elkaar verschillen.

Enkele voorbeelden bij autoverzekeringen:

Aegon:

Schade tijdens het rijden onder invloed van alcohol of drugs, of als de bestuurder een ademtest of een urine- of bloedproef weigert.

Delta Lloyd:

De bestuurder van uw auto was zo onder invloed van alcohol, drugs of medicijnen, dat hij een rijverbod heeft gekregen. Of hij zou een rijverbod hebben gekregen als dit was vastgesteld. Ook als de bestuurder om een andere reden niet in staat was om uw auto verantwoord te besturen, is de schade niet verzekerd.

ASR:

U krijgt geen vergoeding voor schade als de bestuurder van de auto op het moment van de gebeurtenis zo onder invloed is van alcohol, geneesmiddelen of drugs dat hij niet meer in staat moet worden geacht de auto behoorlijk te besturen.

Centraal Beheer:

De bestuurder heeft alcohol of drugs gebruikt.

 Hij heeft meer alcohol in het bloed of de adem dan wettelijk mag.

 Hij werkt niet mee aan een blaastest of bloedtest.

 Hij heeft medicijnen gebruikt die invloed kunnen hebben op de rijvaardigheid.

 Hij heeft drugs gebruikt die invloed kunnen hebben op de rijvaardigheid.

NN:

U ontvangt geen vergoeding voor schade die is ontstaan terwijl uw auto werd bestuurd door een persoon: die alcohol of drugs had gebruikt en mede daardoor de schade heeft veroorzaakt

Interpolis:

Naast de uitsluitingen in dit artikel gelden onverkort de uitsluitingen in artikel 4 van de algemene voorwaarden.

Van de verzekering is uitgesloten de aansprakelijkheid voor schade die voor verzekerde het beoogde of zekere gevolg is van zijn handelen of nalaten.

Ook sluiten de meeste verzekeraars dekking uit indien de rijbevoegdheid door het bevoegd gezag (en dat is geen dokter) is ontzegd.

Bij arbeidsongeschiktheidsverzekeringen:

Avero Achmea; 'Of als u een ongeval veroorzaakt doordat u zich niet aan het voorschrift van de arts hebt gehouden'

Movir; 'roekeloosheid'

Samengevat:

Luister naar uw arts voor zover het uw gezondheid betreft. Luister naar uw verzekeringsadviseur als het over verzekeringen gaat. Maar ongeacht het goedbedoelde advies van uw dokter is het verstandig om fit en alert achter het stuur te kruipen. Zodra u opzettelijk of bijna opzettelijk schade veroorzaakt is dat op bijna geen enkele verzekering gedekt. Alcohol, drugs en medicijnen worden vaak specifiek als uitsluiting genoemd. Maar ik vind het te ver gaan als een dokter tegen u zegt dat u niet verzekerd bent. Want dat is feitelijk niet juist.

Wat zegt het CBR (Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen)?

In de Regeling eisen geschiktheid 2000 worden eisen met betrekking tot de lichamelijke en geestelijke geschiktheid tot het besturen van motorrijtuigen omschreven. Hier gaat het om het begrip geschiktheid om een motorrijtuig te besturen.

Geschiktheid is afhankelijk van de lichamelijke en geestelijke kwaliteiten op grond waarvan een persoon wel of niet, permanent of tijdelijk, geschikt lijkt om een motorrijtuig te besturen.

De geschiktheid voor één of meer rijbewijscategorieën wordt uiteindelijk vastgesteld met de verklaring van geschiktheid door het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) in het rijbewijsregister van de RDW (Dienst Wegverkeer).

In de Regeling eisen geschiktheid 2000 wordt de medische geschiktheid afhankelijk gerelateerd aan de medische beperkingen. In de Regeling wordt nauwkeurig omschreven met welke medische of psychische beperking je nog wel of niet mag autorijden. Daar staat bijvoorbeeld precies omschreven of je met een pacemaker nog mag rijden.

Dit is belangrijk en interessant om eens te bestuderen want de Wegenverkeerswet stelt namelijk dat de in deze Regeling beschreven personen (dus als je bijvoorbeeld een pacemaker of maar één oog hebt bijvoorbeeld) dat schriftelijk bij het CBR moeten melden. Zie het artikel 130 van de Wegenverkeerswet hieronder.

Wegenverkeerswet: Afdeling 9. Maatregelen rijvaardigheid en geschiktheid
Artikel 130

1 Indien bij de bij algemene maatregel van bestuur aangewezen personen een vermoeden bestaat dat de houder van een rijbewijs niet langer beschikt over de rijvaardigheid dan wel over de lichamelijke of geestelijke geschiktheid, vereist voor het besturen van een of meer categorieën van motorrijtuigen waarvoor dat rijbewijs is afgegeven, doen zij daarvan zo spoedig mogelijk schriftelijk mededeling aan het CBR onder vermelding van de feiten en omstandigheden die aan het vermoeden ten grondslag liggen. Bij ministeriële regeling worden de feiten en omstandigheden aangewezen die aan het vermoeden ten grondslag dienen te liggen en worden ter zake van de uitoefening van deze bevoegdheid nadere regels vastgesteld.